Các triệu chứng thần kinh và tâm thần như mệt mỏi và trầm cảm thường gặp ở những người bị COVID-19 cũng có thể xảy ra ở những người bị nhẹ.
Theo các nghiên cứu trước đây, COVID-19 dường như ảnh hưởng đến chức năng não của người bệnh. Các triệu chứng thần kinh gặp ở người bệnh COVID-19 cụ thể là mất khứu giác, rối loạn vị giác, yếu cơ, tê tay chân, chóng mặt, lú lẫn, mê sảng, co giật và đột quỵ. Các nghiên cứu đều hướng tới những người bệnh COVID thể nặng.
Nhưng theo một nghiên cứu đánh giá mới đây, các nhà khoa học nhận thấy, ảnh hưởng tới thần kinh và tâm thần còn tác động tới cả những người mắc COVID thể nhẹ- Kết quả tổng hợp từ 215 nghiên cứu về COVID-19 công bố trên Tạp chí Thần kinh học, Phẫu thuật Thần kinh và Tâm thần.
Tác giả chính của báo cáo, Tiến sĩ Jonathan Rogers (UCL Psychiatry và South London và Maudsley NHS Foundation Trust) cho biết: “Chúng tôi đã tưởng rằng, các triệu chứng thần kinh và tâm thần sẽ chỉ phổ biến trong các trường hợp COVID-19 nghiêm trọng, nhưng thay vào đó chúng tôi nhận thấy một số triệu chứng dường như phổ biến hơn trong các trường hợp nhẹ. Có vẻ như COVID-19 ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần và não là phổ biến, không có ngoại lệ. “
Nhóm nghiên cứu đã xem xét một cách có hệ thống bằng chứng từ 215 nghiên cứu về COVID-19 từ 30 quốc gia, liên quan đến tổng số 105.638 người có các triệu chứng cấp tính của COVID-19, bao gồm dữ liệu cho đến tháng 7/2020.
Theo đó, các triệu chứng thần kinh và tâm thần phổ biến nhất là: Mất khứu giác ( 43% ), rối loạn vị giác (37%), suy nhược (40%), mệt mỏi (38%), đau cơ (25%), trầm cảm (23%), nhức đầu (21%) và lo âu (16%). Kể cả đột quỵ do thiếu máu cục bộ (1,9%), đột quỵ xuất huyết (0,4%) và co giật (0,06%). Số liệu này đa số là thuộc về bệnh nhân bị COVID-19 nặng, vì hầu hết các nghiên cứu tập trung vào bệnh nhân nhập viện chỉ có số ít các nghiên cứu về những người bệnh rất nhẹ hoặc không có triệu chứng( không phải nhập viện).
Nhưng trong số những người có triệu chứng COVID-19 cấp tính không nhập viện, các triệu chứng thần kinh và tâm thần vẫn phổ biến: 55% cho biết mệt mỏi, 52% mất khứu giác, 47% đau cơ, 45% mất vị giác và 44% cho biết đau đầu.
Tiến sĩ Rogers cho biết: “Nhiều yếu tố có thể góp phần gây ra các triệu chứng thần kinh và tâm thần trong giai đoạn đầu của nhiễm COVID-19, bao gồm tình trạng viêm, suy giảm oxy đến não và các yếu tố tâm lý… “
Như vậy, các triệu chứng thần kinh và tâm thần rất phổ biến ở những người bị COVID-19. Điều đó cho thấy, các dịch vụ y tế và phục hồi chức năng thần kinh nên được quan tâm , tăng cường hơn nữa nhằm hỗ trợ cho người bệnh COVID-19 dù là ở thể nặng hay nhẹ.
Ngoài ra, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng hầu hết các nghiên cứu đều xem xét một nhóm nhỏ các triệu chứng thần kinh, chẳng hạn như mệt mỏi hoặc đau nhức cơ, trong khi thường bỏ qua các triệu chứng của bệnh tâm thần như trầm cảm, lo lắng và rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD), cũng như đột quỵ. và co giật, vì vậy cần có nhiều nghiên cứu hơn nữa về đầy đủ các triệu chứng liên quan đến COVID-19.
Đỗ Hiếu