Đa u tủy xương là một bệnh ác tính do sự gia tăng của các tương bào (một loại tế bào miễn dịch) trong tủy xương. Tương bào là chìa khóa của hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng.
Khi các tương bào trở nên ác tính, chúng sẽ sản xuất một loại protein gia tăng nhanh chóng và xâm lấn vào tủy xương, ngăn chặn hoạt động của các tế bào lành mạnh khác. Những tế bào ác tính phát triển trong các u xương gọi là u tương bào. Nếu chỉ có một khối u có cấu trúc như vậy gọi là u tủy xương, còn nếu tồn tại nhiều khối thì gọi là đa u tủy xương.
Ảnh hưởng của đa u tủy xương lên cơ thể
Các tế bào ác tính phát triển sẽ ảnh hưởng đến sự sản xuất các tương bào bình thường của cơ thể, gây ra một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Hầu hết các vấn đề này thường gặp ở xương, máu và thận. Dưới đây là những biến chứng thường gặp của đa u tủy xương:
Mất xương
Theo Hiệp hội nghiên cứu về đa u tủy xương, có khoảng 85% những người được chẩn đoán bệnh này bị mất xương ở các mức độ khác nhau. Tình trạng này thường gặp ở xương cột sống, xương chậu và xương sườn. Các tế bào ác tính ngăn cản các tế bào bình thường sửa chữa tổn thương và làm mềm cấu trúc xương. Sự giảm mật độ xương có thể dẫn đến gãy xương và ảnh hưởng đến cột sống.
Thiếu máu
Các tương bào ác tính sẽ làm ảnh hưởng đến sự sản xuất của các tế bào máu bình thường, bao gồm cả hồng cầu và bạch cầu. Thiếu máu xảy ra khi số lượng hồng cầu thấp, gây mệt mỏi, khó thở và chóng mặt. Theo Hiệp hội nghiên cứu về đa u tủy xương, có khoảng 60% những người bị mắc bệnh này bị thiếu máu.
Suy giảm miễn dịch
Các tế bào bạch cầu giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng, nhận diện và tấn công các dị nguyên có hại có thể gây bệnh. Số lượng bạch cầu thấp khiến cơ thể dễ bị nhiễm trùng. Kháng thể được sản xuất bởi các tế bào ung thư cũng có thể vượt qua kháng thể khỏe mạnh, dẫn đến hệ thống miễn dịch bị suy yếu hơn nữa.
Tăng canxi huyết
Mất xương do đa u tủy xương có thể làm canxi được giải phóng quá nhiều vào máu. Vì vậy, những người bị đa u tủy xương dễ bị tăng canxi huyết. Tăng canxi huyết có thể xảy ra do sự hoạt động quá mức của tuyến cận giáp. Nếu không được điều trị, những trường hợp tăng canxi huyết nặng có thể bị hôn mê hoặc ngừng tim.
Suy thận
Quá nhiều protein và canxi trong máu có thể gây ảnh hưởng đến khả năng lọc của thận. Theo một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Nephrology Dialysis Transplantation, có khoảng 50% những người bệnh nhân đa u tủy xương bị suy thận.
Mối liên quan giữa đa u tủy xương và suy thận
Trong bệnh đa u tủy xương, các tương bào ác tính ở tủy xương gây ra một phản ứng dây chuyền lên các quá trình trong cơ thể. Suy thận là một trong những liên kết cuối cùng trong chuỗi này. Sự tăng trưởng nhanh chóng của các tế bào ác tính ngăn chặn tái tạo xương.
Xương thoái hóa giải phóng một lượng lớn canxi và protein vào máu. Thận cố gắng để xử lý tất cả các canxi và protein, và phải làm việc quá sức. Nếu thận làm việc quá tải trong thời gian dài, sẽ dẫn tới suy thận.
Ngăn chặn suy thận
Rất may mắn là có nhiều cách để giữ cho thận khỏe mạnh ở những người bị u tủy xương, đặc biệt là khi bệnh được phát hiện sớm. Thuốc bisphosphonates, thường được dùng để điều trị loãng xương, có thể được dùng để làm giảm tổn thương xương và tăng canxi huyết. Bệnh nhân có thể được điều trị bù dịch cho cơ thể qua đường uống hoặc tiêm tĩnh mạch. Thuốc chống viêm glucocorticoids có thể làm giảm hoạt động của tế bào. Lọc máu có thể được thực hiện ở những bệnh nhân mất chức năng thận. Cuối cùng, sự cân bằng của các loại thuốc dùng trong hóa trị liệu có thể được điều chỉnh để không làm tổn hại thêm cho thận.
Tiên lượng
Suy thận là một biến chứng thường gặp của đa u tủy xương. Nếu bệnh được chẩn đoán và điều trị ở giai đoạn sớm, những tổn thương thận có thể được hạn chế ở mức tối thiểu. Khi ở giai đoạn muộn, những giải pháp được lựa chọn để điều trị ung thư sẽ có những ảnh hưởng đến chức năng thận.