Sỏi thận là sự lắng đọng của các khoáng chất và muối đã kết tinh trong thận.
Sỏi thận bắt đầu hình thành khi không có đủ nước trong cơ thể hoặc quá nhiều chất thải rắn trong nước tiểu. Mặc dù hầu hết sỏi hình thành trong thận nhưng chúng cũng có thể hình thành ở bất cứ đâu trong đường tiết niệu.
Bệnh sỏi thận rất phổ biến
Theo Tổ chức Thận Quốc gia của Mỹ, cứ 10 người dân Mỹ lại có một người bị sỏi. Nguy cơ bị sỏi thận là 19% đối với nam giới và 9% đối với phụ nữ.
Hầu hết nam giới bị sỏi thận lần đầu sau tuổi 30.
Cách ngăn ngừa
Các nhà nghiên vẫn chưa xác định được chắc chắn tại sao và làm thế nào mà sỏi thận hình thành, mặc dù đây là một trong những bệnh được biết đến sớm nhất ảnh hưởng đến con người.
Những người nghi ngờ bị sỏi thận hoặc có nguy cơ cao nên đi khám để tìm ra loại sỏi đó là gì và xác định xem những loại thực phẩm và các hoạt động nào nên tránh.
Dưới đây là một số điều có thể giúp ngăn ngừa sỏi thận, bao gồm:
1. Cung cấp đủ nước cho cơ thể
Khi nước tiểu nhiều, nguy cơ các chất khoáng và muối có thể kết hợp lại với nhau và hình thành sỏi sẽ thấp hơn. Nước tiểu sẫm màu là một dấu hiệu của sự mất nước. Nước tiểu lý tưởng sẽ trong và có màu vàng nhạt.
Với nhiều người, khuyến cáo 8 cốc nước mỗi ngày là không đủ. Để giảm nguy cơ hình thành sỏi, một người có thể cố gắng uống ít nhất 12 cốc nước mỗi ngày.
Ít nhất một nửa lượng nước uống vào trong ngày nên là nước tinh khiết. Các loại đồ uống chứa caffeine, năng lượng và đường đều có thể làm tăng nguy cơ hình thành sỏi.
2. Giảm lượng muối ăn vào
Natri hay muối có thể là nguyên nhân gây tích nước và dẫn đến mất nước. Người trưởng thành nên sử dụng dưới 2.300 mg muối (tương đương với một muỗng cà phê) mỗi ngày.
Các thực phẩm có hàm lượng muối cao bao gồm:
* Các loại thịt xông khói
* Hầu hết các loại thịt đóng gói hoặc đã quá chế biến
* Khoai tây chiên
* Hầu hết các loại súp đóng chai
* Hầu hết các loại mì nấu sẵn và các món ăn phụ
* Thực phẩm chứa các loại natri khác bao gồm NaHCO3, Na2HPO4, bột nở, NaNO2 và NaNO3
3. Duy trì cân nặng khỏe mạnh
Thừa cân có thể khiến thận chịu áp lực. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải giảm cân một cách an toàn. Ăn kiêng cực đoan, các chế độ ăn cắt giảm đường và tinh bột, và các chế độ ăn có hàm lượng protein động vật cao đều có thể tăng nguy cơ hình thành sỏi.
4. Hạn chế các thực phẩm chứa canxi oxalat
Sỏi thận có thể chứa nhiều hợp chất khác nhau, bao gồm axit uric, struvite và cystein. Loại sỏi thận phổ biến nhất chứa canxi oxalat. Một nghiên cứu năm 2014 xem xét gần 50.000 mẫu sỏi thận thấy rằng 67% trong số đó chủ yếu là canxi oxalat.
Hạn chế lượng oxalat nạp vào thường chỉ được khuyến cáo cho những người có nguy cơ cao bị sỏi hoặc những người có mức oxalate cao.
Tiêu thụ canxi với các thực phẩm giàu oxalat có thể làm giảm nguy cơ hình thành sỏi do sự kết hợp các hóa chất trước khi chúng đến thận.
Các thực phẩm giàu oxalat gồm:
* Bưởi và nước ép quả nam việt quất
* Khoai tây
* Đậu tương
* Rau bina
* Một số loại hạt, bao gồm: hạt điều và lạc
* Sô-cô-la
* Cải cầu vồng
* Củ cải đỏ
* Măng tây
* Hầu hết các loại quả mọng
* Cần tây và mùi tây
* Ngũ cốc nguyên cám
* Trà
5. Giảm lượng rượu, bia
Rượu, bia khiến các tế bào tăng thải chất lỏng và ngăn sự hấp thu chất lỏng, dẫn đến mất nước.